نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب «جستاری در مذهب اسماعیلی فردوسی» برگزار شد

به گزارش خبرگزاری شعر ایران-تارنا: سومین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی «قاب کلمات» روز چهارشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۳ در سالن دکتر حسابی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات به همت دفتر باشگاه رشد استعدادهای هنری و ادبی جوان واحد علوم و تحقیقات برگزار شد. این نشست با حضور دکتر محمدی، رئیس باشگاه رشد استعدادهای هنری و ادبی دانشگاه آزاد، دکتر سید بابک فرزانه، مدیر گروه ادبیات عرب، دکتر ساره زیرک، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی، و جمعی از دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری زبان و ادبیات فارسی برگزار شد.

در ابتدای برنامه، دکتر محمدی ضمن خوشامدگویی به حاضرین و استادان، به معرفی موضوع جلسه پرداخت. وی تأکید کرد که این نشست با محوریت نقد و بررسی کتاب «جستاری در مذهب اسماعیلی فردوسی» نوشته دکتر حمیدرضا اردستانی رستمی، با حضور اساتید برجسته ادبیات فارسی، دکتر عبدالحمید ضیایی و دکتر بهرام پروین گنابادی، برگزار می‌شود.

در ادامه، اولین سخنران، دکتر حمیدرضا اردستانی، نویسنده کتاب، به معرفی اثر خود پرداخت. وی با اشاره به اینکه کتاب «جستاری در مذهب اسماعیلی فردوسی» در سال ۱۳۹۹ منتشر شده است، به پرسش‌های مطرح‌شده درباره مذهب فردوسی در طول قرن‌ها اشاره کرد و افزود که محققان از ابتدای قرن چهاردهم به این مسئله پرداخته‌اند. اردستانی توضیح داد که این کتاب نتیجه مطالعات چندساله او بر آثار ناصر خسرو و دیگر منابع تاریخی است و به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش اول به بررسی مذهب فردوسی و بخش دوم به ارجاعات و مطالعات مرتبط می‌پردازد.

در ادامه، دکتر عبدالحمید ضیایی، به‌عنوان دومین سخنران، از تلاش علمی نویسنده کتاب تقدیر کرد و افزود: «حتی اگر در نهایت مذهب فردوسی مشخص نشود، این بحث‌ها ما را با تاریخ ادیان و مذاهب بیشتر آشنا خواهد کرد.» وی تأکید کرد که تعیین مذهب فردوسی از نظر فلسفی اهمیت زیادی دارد اما باید پرسید که این مسئله چه ارتباطی با نیازهای جامعه امروزی دارد و چه مشکلات نظری یا عملی‌ای را می‌تواند حل کند.

ضیایی همچنین به بیان این نکته پرداخت که فردوسی بیشتر به‌عنوان یک حکیم و فیلسوف شناخته می‌شود و شاید پرداختن به مسائل دینی و مذهبی او در برابر نگاه حکیمانه‌اش از اهمیت کمتری برخوردار باشد. وی افزود که شاهنامه فردوسی با تاریخ‌نگاری متفاوتی آغاز می‌شود و این امر باعث می‌شود که تعیین مذهب او پیچیده‌تر شود.

سومین سخنران، دکتر بهرام پروین گنابادی، در این نشست به بیان دیدگاه‌های مختلف در مورد مذهب فردوسی پرداخت و گفت: «نظریات مطرح‌شده توسط محققانی چون زریاب و ریاحی از جمله مطالعات مهم در این زمینه هستند و هر کدام نگاهی متفاوت به مسئله مذهب فردوسی دارند.» گنابادی همچنین بر اهمیت نقد و بررسی‌های تاریخی و نگارشی کتاب تأکید کرد و گفت که این مباحث باید با توجه به گفتمان‌های حاکم بر دوره‌های مختلف بررسی شود.

وی در پایان صحبت‌هایش فردوسی را با حافظ مقایسه کرد و افزود: «فردوسی همچون حافظ یک رند است و خود را در قالب‌های مذهبی محدود نکرده است. او در طریقی فراتر از مرزهای مذهبی و فلسفی قرار دارد.»

در پایان این نشست؛ «قاب کلمات» توسط استادان حاضر در جلسه امضا شد و از تمامی اساتید و دانشجویان حاضر تقدیر به عمل آمد. این نشست مورد استقبال گسترده دانشجویان و اساتید قرار گرفت و به‌عنوان یکی از برنامه‌های علمی و فرهنگی موفق دانشگاه آزاد اسلامی  در حوزه ادبیات و پژوهش‌های شاهنامه‌ای به شمار می‌رود.