بزرگداشت شصتمین سالروز «فرزانه خجندی» شاعره تاجیکستانی برگزار شد

به گزارش خبرگزاری شعر ایران-تارنا:مراسم شصتمین سالروز زادروز فرزانه خجندی، شاعر مردمی تاجیکستان، به همت موسسه فرهنگی اکو و با همکاری سفارت تاجیکستان در تهران برگزار شد. این برنامه که بخشی از سلسله نشست‌های «اختران ادب» به شمار می‌آید، در تاریخ 8 بهمن‌ماه 1403 (27 ژانویه 2025) در تالار موسسه فرهنگی اکو با اجرای شاه منصور، شاعر مشهور تاجیکی، به انجام رسید.

در ابتدای این نشست، دکتر سعد خان، رئیس موسسه فرهنگی اکو، به سخنرانی پرداخت و جایگاه شعر فارسی و تأثیر شخصیت‌هایی چون فرزانه خجندی را در ادبیات فارسی و هنر منطقه برجسته کرد. وی با اشاره به نقش مهم شاعران در ایجاد پیوندهای فرهنگی میان کشورهای فارسی‌زبان، به تأثیرگذاری این شاعران در حفظ و گسترش زبان و فرهنگ فارسی در آسیای مرکزی اشاره نمود.

نظام‌الدین زاهدی، سفیر تاجیکستان در ایران، در سخنان خود به تأثیر عمیق شعر فرزانه خجندی در تاجیکستان و جایگاه ویژه او در ادبیات این کشور اشاره کرد. وی با بیان این که فرزانه خجندی نه تنها به عنوان یک شاعر، بلکه به عنوان نماد فرهنگی و ادبی تاجیکستان شناخته می‌شود، تاکید کرد که آثار او در تقویت هویت فرهنگی و ادبی تاجیک‌ها نقشی بی‌بدیل ایفا کرده است. زاهدی افزود که شعرهای فرزانه، به‌ویژه غزل‌هایش، توانسته‌اند از مرزهای تاجیکستان فراتر رفته و در سطح جهانی شناخته شوند، و او همچنان یکی از پیشگامان شعر معاصر فارسی است.

سفیر تاجیکستان در ایران همچنین به جایگاه ویژه فرزانه خجندی در میان شاعران نسل جدید تاجیک اشاره کرد و گفت: «شعر فرزانه، که عمیقاً با روح مردم تاجیکستان پیوند دارد، همواره از دغدغه‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه‌اش سخن گفته است. آثار او نه تنها انعکاسی از تاریخ و فرهنگ غنی تاجیکستان است، بلکه نمایانگر پیوند عمیق مردم این کشور با زبان و ادب فارسی است. فرزانه با حفظ سنت‌های شعر کلاسیک فارسی، در عین حال آن‌ها را با واقعیت‌های معاصر پیوند داده و به این ترتیب توانسته است زبان فارسی را در تاجیکستان و فراتر از آن زنده نگه دارد.»

علیرضا قزوه، شاعر و پژوهشگر برجسته، در این مراسم با اشاره به اهمیت شعر و ادبیات فارسی در تاجیکستان، فرزانه خجندی را ستاره‌ای درخشان در آسمان ادب تاجیکستان دانست. قزوه اظهار داشت: «فرزانه خجندی با غزل‌های خود، ادبیات فارسی را به افق‌های تازه‌ای برده است. آثار او ترکیب زیبایی‌شناسی کلاسیک با روح معاصر را به نمایش می‌گذارد.» وی همچنین به نقش خجند به‌عنوان یکی از خاستگاه‌های بزرگ شعر فارسی اشاره کرد و گفت: «خجند همیشه پرورش‌دهنده استعدادهای درخشان در عرصه شعر فارسی بوده است.»

قزوه در ادامه افزود: «ادبیات فارسی در تاجیکستان میراثی گران‌بهاست که با تلاش شاعران برجسته‌ای مانند فرزانه خجندی و آذرخش همچنان زنده و پویاست.» او به سختی‌های پژوهش در این زمینه نیز اشاره کرد و گفت: «در رساله دکترای خود درباره غزل امروز تاجیکستان، چالش‌های زیادی برای انتخاب نمونه‌های برجسته از شعر تاجیکستان داشتم، اما فرزانه خجندی و آذرخش از جمله شاعرانی بودند که آثارشان نمونه‌های برجسته‌ای از شعر معاصر تاجیکستان به شمار می‌رود.»

دکتر علی اصغر شعردوست سفیر اشبق ایران در تاجیکستان و پژوهشگر فرهنگی، نیز در این مراسم سخنرانی کرد و به خاطرات خود از دیدار با فرزانه خجندی در سال‌های مختلف اشاره نمود. او با بیان اینکه فرزانه خجندی همیشه الهام‌بخش شاعران و فرهنگ‌دوستان ایرانی بوده است، گفت: «در دوران سفارت خود در تاجیکستان، فرزانه خجندی و دیگر شاعران تاجیک، از جمله آذرخش، نقش مهمی در تقویت روابط فرهنگی میان ایران و تاجیکستان داشتند.»

شعر دوست همچنین به یاد دیدارهای خاص خود از خجند و دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، اشاره کرد و گفت: «در آن دوران، فرزانه خجندی میزبانان گرم و صمیمی برای شاعران و هنرمندان ایرانی بودند. یاد شب شعرهایی که در خجند برگزار می‌شد هنوز در ذهن ما باقی مانده است.»

در ادامه، استاد ابراهیم خدایار، پژوهشگر ادبیات آسیای میانه، به سخنرانی پرداخت و بر اهمیت ادبیات فارسی و نقش شاعران تاجیک در حفظ و گسترش این میراث گرانبها تأکید کرد. او از تأثیرگذاری فرزانه خجندی در این زمینه یاد کرد و گفت: «فرزانه خجندی همواره در کنار مردم خود با شعرهایی پر از آرزوها و آرمان‌های انسانی بوده است.»

خدایار تاکید کرد:«شعر این بانوی نجیب همچون قصه‌های شهرزاد به گوش جان خواهند شنید و تا همیشه جاوید سلام خواهم این‌ها اگر اینگونه پارسی مش و پارس آباد زندگی کنند گذر زمان نخواهد رسید و همچون نوروز به ابدیت خواهند پیوست .»

در این مراسم همچنین استاد مجتهد شبستری، چهره برجسته فرهنگی، به تحلیل آثار فرزانه خجندی پرداخت و او را شاعری شناخته‌شده و مؤثر در عرصه ادبیات فارسی توصیف کرد. شبستری گفت: «شعرهای فرزانه خجندی نمونه‌ای از پیوند عمیق میان فرهنگ و تاریخ است که همواره در دل مردم جای داشته است.»

در این مراسم همچنین از شخصیت‌های مختلف فرهنگی و سیاسی ایران و تاجیکستان قدردانی شد و نکاتی پیرامون پیوندهای فرهنگی و ادبی دو کشور مطرح گردید. این نشست که با حضور شخصیت‌های برجسته فرهنگی برگزار شد، نمادی از همکاری‌های مستمر میان ایران و تاجیکستان در حفظ و گسترش میراث فرهنگی و ادبیات فارسی به شمار می‌رود.

این رویداد نه تنها به بزرگداشت فرزانه خجندی، شاعر برجسته تاجیکستان، پرداخته است، بلکه نشان‌دهنده اهمیت همبستگی فرهنگی و ادبی میان ملت‌های فارسی‌زبان و نقش برجسته شعر در ایجاد پل‌های ارتباطی میان فرهنگ‌ها و تمدن‌ها است.

اتمام گزارش/