زادگاه و تبار خانوادگی:
سید ابراهیم تقوی شیرازی، معروف به ابراهیم گلستان در خانوادهای فرهیخته در مهرماه سال هزار و سیصد و یک شیراز متولد شد. پدرش محمد تقی گلستان، روزنامهنگار و صاحب امتیاز روزنامه گلستان در شیراز بود. بنابراین نام مستعار گلستان برازنده فرزند نخستین این خانواده و همچنین یک داستاننویس، مترجم، روزنامهنگار، عکاس، منتقد و کارگردان ایرانی است.
دوران تحصیل و فعالیت در جوانی:
همه آنچه در کارنامه کاری شخصیت ابراهیم گلستان خواندهایم در آثار او مشهود است و این مهم از تحصیلات او و تربیت خانوادگی اش نشأت گرفته است. ابراهیم گلستان تحصیلات اولیه را در شیراز گذراند. در سن چهارده سالگی بر زبان عربی و فرانسه تسلط پیدا کرد و بعد از گرفتن دیپلم به تهران آمد و رشته حقوق را در دانشگاه تهران شروع کرد. خیلی زود در سن حدود ۲۱ سالگی با دختر عمویش فخری گلستان ازدواج کرد. که ثمرهاش لیلی و کاوه گلستان بودند.
فعالیتهای حاشیهای
ابراهیم گلستان با آشنایی با حزب توده تحصیل در دانشگاه را رها کرد و فعالیتهای سیاسی خود را شروع کرد. گلستان اداره کمیته حزب توده در مازندران را بر عهده گرفت اما چندی نگذشت که به دلایلی از حذب جدا شد و دوباره به تهران بازگشت و فعالیت خود را در مقام مدیریت روزنامه «رهبر» آغاز کرد. پس از آن اولین مجموعه داستان خود با نام «به دزدی رفتهها» را منتشر کرد. و بعد از چندی برای کار در انتشارات «شرکت نفت ایران و انگلستان» به آبادان رفت.
آغاز فعالیت حرفهای و آشنایی با فروغ
زمان تأسیس «استودیوی سینمایی گلستان» ابراهیم گلستان سی و شش ساله بود که مجموعه مستند «چشماندازها» را برای شرکت ملی نفت ایران شروع کرد. همین استودیو اولین آشنایی او را با فروغ فرخزاد رقم زد. گلستان در مقام استاد، پای فروغ را به سینما باز کرد و تدوین را به او آموخت. فروغ در سال ۱۳۴۰ فیلم «یک آتش» را تدوین کرد که جزو مجموعه مستند «چشماندازها» بود.
گلستان برای این فیلم جایزه مرکور طلایی از جشنواره ونیز ایتالیا و جایزه شیر سنمارکو را دریافت کرد. او در سال ۱۳۴۰ فیلم «خواستگاری» را هم بهسفارش تلویزیون کانادا ساخت که فروغ در آن بازی کرد و دستیار کارگردان بود. گلستان در کنار فروغ بود و به پیشرفت او در سینما کمک کرد.
احمد رضا احمدی گفته است:
بهترين دوران شعري فروغ و قصه نويسی گلستان دوراني بود كه آنها با هم بودند
گلستان در سال ۱۳۴۱، انجمن کمک به جذامیان را ساخت، فیلمی درباره جذامخانه تبریز را به گلستان پیشنهاد کرد و گلستان نیز کارگردانی این فیلم را به فروغ واگذار کرد. و همه داستان غذا خوردن فروغ با جذامیان را میدانند. به این ترتیب، فروغ فرخزاد اولین فیلم خود بهنام «خانه سیاه است» را ساخت. این فیلم توانست در جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه اوبرهاوزن برنده جایزه بهترین فیلم شود.
گلستان و فروغ
ارتباط ابراهیم گلستان و فروغ فرخزاد هم در دنیای هنر و هم در دنیای سینما و در دنیای عشق بسیار پر شور و پر سروصدا بود. عشق پاکی که قابل درک نبود و این ابهام باعث شد از بیرون رنگ دیگری به خود بگیرد. همیشه همین طور است آنکه عاشق میشود خود را در خانه مسقف و آرام با دلی آکنده از محبت و بی قراری میبیند اما در بیرون طوفان ها را گرد این خانه درک نمیکند. گفتنی است سروصدای این رابطه تا امروز هم پیچیده است. دلت با خواندن نامههای فروغ به ابراهیم گلستان، نرم میشود و از طرفی ارتباط خانوادگی یک مرد که زن و فرزند دارد را با زن که خود شکستهای داشته را درک نمیکنیم. شاید همیشه ناکامیهاست که عشق را پرآوازهتر میکند و این عشق با مرگ فروغ در سال ۱۳۴۵ به غمی عمیق و مرموز تبدیل شد.
01:14
کاوه گلستان: عشق يكی از سادهترين چيزهایی است كه برای بشر اتفاق ميیافتد
فیلمهای ساخت گلستان
۱۳۳۲ از قطره تا دریا مستند کوتاه
۱۳۳۶–۱۳۴۱ مجموعه مستند «چشماندازها» (شامل ۶ فیلم) مستند
۱۳۴۰ خرابآباد (ما آدمیم) مستند کوتاه
۱۳۴۰ خواستگاری مستند کوتاه
۱۳۴۲ تپههای مارلیک مستند کوتاه
۱۳۴۴ خرمن و بذر مستند کوتاه
۱۳۴۴ گنجینههای گوهر مستند کوتاه
۱۳۴۴ خشت و آینه داستانی بلند
۱۳۵۲ اسرار گنج دره جنی داستانی بلند
هفت کتاب گلستان
۱۳۲۷ آذر، ماه آخر پاییز روزن مجموعه داستان
۱۳۳۴ شکار سایه روزن مجموعه داستان
۱۳۴۶ جوی و دیوار و تشنه روزن مجموعه داستان
۱۳۴۸ مد و مه روزن مجموعه داستان
۱۳۵۳ اسرار گنج دره جنی آگاه یک داستان
۱۳۷۴ خروس روزن یک داستان
۱۳۹۵ در گذار روزگار بازتابنگار هشت داستان
یک قرن چشم انتظاری
کتاب از آینه تا خشت اثر محمدرضا رهبریان
حکایت از سدهی زندگی سراسر کنشگری و زیست روشنفکرانهی ابراهیم گلستان است. صد سالگی ابراهیم گلستان و پایان یک قرن زندگی او با تمام ابعاد مختلفی که داشت و شاید هم پایان انتظار برای او بود.
مراسم خاکسپاری این هنرمند سرشناس که در اوایل انقلاب از ایران مهاجرت کرد، بصورت خصوصی در جمع خانواده او برگزار میشود.
«اگر عشق عشق باشد، زمان حرف احمقانهایست.»
اتمام خبر/
01:14