در آیین نکوداشت محمدعلی بهمنی مطرح شد؛
به گزارش خبرگزاری شعر ایران-تارنا: آیین یادبود محمدعلی بهمنی، شاعر و غزلسرای برجسته معاصر، در نخستین سالگرد درگذشت او و در سی و یکمین نشست گروه ادبیات انجمن ایرانشناسی،با اجرای محمدعلی عزت زاده در سالن مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد. این مراسم با حضور چهرههایی چون دکتر محمود جعفریدهقی، علیرضا بهرامی، عبدالجبار کاکایی، سمانه نایینی، علیرضا رئیسیدانا،کیوان ساکت و جمعی از علاقهمندان به شعر و ادبیات فارسی برگزار شد.
در این آیین، هر یک از سخنرانان از منظر تخصصی خود به بررسی شخصیت، آثار و جایگاه محمدعلی بهمنی در ادبیات معاصر پرداختند. سخنرانی دکتر محمود جعفریدهقی، مدیر انجمن ایرانشناسی، بیش از هر چیز به احیای این انجمن علمی و ارتباط آن با میراث فرهنگی ایران اختصاص داشت. سخنرانان دیگر نیز با تحلیل شعر و منش اجتماعی بهمنی، او را شخصیتی متعهد، متواضع و تأثیرگذار توصیف کردند.
در آیین بزرگداشت محمدعلی بهمنی، دکتر محمود جعفریدهقی، مدیر انجمن ایرانشناسی، با اشاره به روند شکلگیری و احیای این انجمن، به تبیین اهمیت فعالیتهای علمی و فرهنگی در حوزه ایرانشناسی پرداخت. وی اظهار داشت:
«ما رشته ایرانشناسی را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بنیانگذاری کردیم و پس از فارغالتحصیلی نخستین دانشجویان، متوجه شدیم که بازار کار برای این تخصص به اندازه کافی فراهم نیست. از همین رو تصمیم گرفتیم با تأسیس یک نهاد مستقل، زمینهای برای تداوم فعالیت دانشآموختگان این حوزه فراهم کنیم.»
به گفته دکتر جعفریدهقی، روند اخذ مجوزهای قانونی برای تأسیس انجمن ایرانشناسی با همکاری وزارت علوم آغاز شد، اما در میانه مسیر مشخص شد که انجمنی با همین عنوان پیشتر تأسیس شده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فعالیت آن متوقف مانده است. وی افزود:«به ما پیشنهاد شد همان انجمن پیشین را احیا کنیم، که بسیار خرسند شدیم. اکنون یکی از قدیمیترین انجمنهای علمی ایران، با قدمتی بیش از هفتاد سال، بار دیگر فعالیت رسمی خود را آغاز کرده است.»
مدیر انجمن ایرانشناسی در ادامه به ساختار و فعالیتهای جاری این انجمن اشاره کرد و گفت:
«ما در قالب چندین گروه تخصصی شامل گروه ادبیات، تاریخ، علم و دیگر حوزهها فعالیت میکنیم. همچنین موفق به دریافت مجوز انتشار مجله تخصصی با عنوان ایرانشناسی شدیم که فعالیت آن نیز آغاز شده است.»
جعفریدهقی تأکید کرد که انجمنهای علمی در سراسر جهان بر پایه مشارکتهای مردمی و حمایت علاقهمندان فرهنگ و علم به حیات خود ادامه میدهند. او از تمامی پژوهشگران، دوستداران فرهنگ ایران و نهادهای علمی دعوت کرد که در این مسیر همراه انجمن باشند.
در سخنان خود، عبدالجبّار کاکایی به شباهتهای بنیادین میان اشعار محمدعلی بهمنی و مولانا اشاره کرد و گفت:
«مولانا در زمانهای پیش از شکلگیری تفکر دینی مدرن، دغدغههای انسانی و فلسفی عمیقی داشت که در قالب داستانها و مثنویهایش به آنها میپرداخت؛ در مقابل، بهمنی نیز در شعر خود با رویکردی انسانیتر و معاصر، پرسشهایی درباره جایگاه انسان و عشق را مطرح میکند. همانطور که مولانا به مفهوم رهایی روح و پرواز جان تأکید دارد، بهمنی نیز در شعرهایش با زبان ساده و در عین حال پرعمق، تلاش میکند که روح انسان را از قفسهای محدودیتهای زمانه آزاد کند.»
به جرات میتوان گفت که از مشروطه تاکنون شاعری تأثیرگذارتر از محمدعلی بهمنی نداشتهایم. بهمنی خود بارها گفته است که غزلهایش نه صرفاً فرم بلکه روحی زنده و در جریان است که تلفیقی از سنت و مدرنیته به شمار میآید.»
در آیین سالگرد و نکوداشت محمدعلی بهمنی، شاعر، پژوهشگر و روزنامهنگار ادبی، علیرضا بهرامی با نگاهی ژرف به شخصیت و کارنامه این شاعر نامدار، او را از جمله مصلحان اجتماعی در سپهر ادبیات معاصر ایران توصیف کرد. بهرامی در سخنرانی خود گفت:
«شاعرانی از نسل و جنس محمدعلی بهمنی، فقط آفرینندگانِ شعر نیستند، بلکه در تداوم تعامل میان نهاد فرهنگ، جامعه و مردم، نقش مصلح اجتماعی را نیز ایفا میکنند.»
وی با اشاره به شخصیت متواضع و فروتن بهمنی افزود:
«خضوع آقای بهمنی در برابر نسلهای پیش از خود، یکی از ابعاد مهم شخصیت فرهنگی اوست. او همواره دین خود را نسبت به پیشگامان شعر معاصر بهجا میآورد. به عنوان نمونه، تأثیر مستقیم و غیرمستقیم مرحوم منوچهر نیستانی را در شکلگیری نگاه نو در غزل معاصر بارها یادآوری کرده است. همانطور که خود گفته: نیستانی پلی زد از غزل کهنه به غزل نو، هوشنگ ابتهاج از آن گذر کرد و ما به دنبالش رفتیم.»
بهرامی با بازگویی خاطرهای از یک مصاحبه قدیمی با بهمنی، تأکید کرد که فروتنی این شاعر فقط در کلام نبود، بلکه بهراستی در باور و عمل او ریشه داشت. او گفت:
«وقتی از آقای بهمنی پرسیدم که چه شد غزل شما مشهور شد، با صداقتی مثالزدنی پاسخ داد: من کار خاصی نکردم؛ فقط در زمانی که همنسلانم دیگر غزل نمینوشتند، من کتاب غزل منتشر کردم. همین جمله برای من بسیار شگفتزدهکننده بود؛ چون صداقت و تواضع درونی او را نشان میداد.» وی افزود: «برخلاف بعضی از همنسلانشان که خشونت کلامی داشتند، بهمنی همیشه با آرامش سخن میگفت.»
بخش دیگری از سخنان بهرامی به نحوه مواجهه بهمنی با نسلهای پس از خود اختصاص داشت. او با اشاره به تجربه حضور خود در محافل شعری کرج و ارتباط نزدیک بهمنی با شاعران جوان گفت:
«من در جلسات شعری میرفتم که تنها نشست ادبی کرج بود. محمدعلی بهمنی در آن جلسات شرکت میکرد. آن زمان همه به دنبال تأیید او بودند؛ شاعران جوانی که صف میکشیدند تا بهمنی غزل آنها را تأیید کند. اما بعدها، برخی از همان افراد که زمانی مشتاق تأییدش بودند، به شعر او تاختند. با اینحال، واکنش آقای بهمنی تحسینبرانگیز بود؛ میگفت: قطعاً شعر شما از من بهتر است؛ شما آینده غزل هستید. این تنها نشانهی متانت او بود.
بهرامی در پایان سخنان خود، محمدعلی بهمنی را چهرهای کمنظیر در عرصه فرهنگ و ادب توصیف کرد که با فروتنی، صداقت، و نقش مؤثر اجتماعی، فراتر از مرزهای شعر، به الگویی برای نسلهای متعدد بدل شده است.
اتمام خبر/
برچسب ها: محمدعلی بهمنی بزرگداشت انجمن ایران شناسی