نگاهی به شکل گیری شعر نیمایی

به گزارش خبرگزاری شعر ایران_تارنا: در چهارمین ماه نشست شعر باران که با حضور چهره های شاخص ادبی همراه بود با سخنرانی درباره شکل گیری شعر مدرن و همچنین شعر خوانی حضار به پایان رسید.

در این نشست سردبیر انجمن سبز منش دکتر بسم الله شریفی، جواد شکریزاده منتقد و کارشناس شعر مدرن(از شاگردان فعال گروس عبدالملکیان شاعر سورئال ایران) ، شهلا اسماعیلی کارشناس شعر کلاسیک،علیرضا داوودی مقدم مدیریت انجمن باران، از چهره های شاخص این گردهمایی شاعرانه بودند.

جواد شکری زاده کارشناس شعر مدرن پیرامون دلایل سیر شعر مدرن از اوزان نیمایی به شعر منثور متخیل و ممتنع سخنرانی کرد و توضیح داد:

اتفاقاتی که در جهان علم در دورانهای مختلف زیست بشری رخ داده به تبع روی فلسفه، هنر و شعر موثر بوده.جهان کلاسیک، جهان افلاطونی جهانی بوده که مرکز آن بیرون انسان بوده که قواعد آن در نظم  بیرونی انسان تدوین شده بود.

این جهان افلاطونی و هیئت بطلمیوسی زمین محوری تا قرن 17 حاکمیت داشت، تا زمانیکه اختراع تلسکوپ و مشاهده کرات موجب شد ابهت بطلمیوسی شکسته و انقلاب کپرنیکی و خورشید محوری شکل بگیرید. و کلیسا را متاثر کرده و نگاه بشری و دریافت از آسمان به خرد و خودش معطوف شود.

نظریه های خردگرایانی مثل دکارت موجبات پایه ریزی تمدن صنعتی و جهان مدرن شد و زندگی متمدن شهری شد، ولی هنوز انسان مزه عقل اندیشی را نچشیده بود که آدمی خود را در زباله دان های صنعت، بیکاری بر اثر رباتیک شدن و جنگ و خونریری دید،و این همان دلایل سرخوردگی و خسران انسان از جهان علم و قطعیت ها بود که موجب حسرت و نوستالژی و شور وهیجان انقلابی او شد.که چهار انقلاب مهم اروپا و انقلاب مشروطه در ایران شکل داد.این مقدمات باعث شکل گیری اولین مکتب مدرن یعنی رمانتیسم شد که پناه به طبیعت و روستازادگی انساناز شاخصه های آن بود.و انسان مدرن دچار تتهایی، حسرت و ونوستالژی شده بود. و اشعارش به علت شور انقلابی دچار شعار زدگی می شد.

که تجربه گرایانی چون هیوم و کانت از منظر دیگر به انسان نگریستند آن کشف جهان با تجربه و حواس بود یعنی تداعی در تخیل وارد شد که جهان جدید مدرن متولد شد که کل این مفاهیم علمی و فلسفی درخت هنر و شعر را هم تکان داد.و جهان از نظم به پولاریسم و تکثر، و عدم  قطعیت ها حرکت کرد.که تمامی موارد در شاعران اروپایی مثل ویلیام بلیک، الوار و پل والری، لاپورت، الیوت، و... تاثیر گذاشت و به تبعی ان روی نیما که تحصیل کرده مدرسه سن لویی فرانسه بود تاثیر گذاشت.

او در ادامه درباره شکل گیری شعر نیمایی بیان داشت:

قبل از نیما شاعرانی چون جعغر خامنه، میرزازاده عشقی، رفعت و... وزن و قافیه را برهم زده بودند ولی کاری جز بهم ریختگی صورت زبان انجام نشده بود،نیما دید این بدنه به آن محتوا نمیاد، او محتوای شعر را تغییر داد، یک محتوای درونی با تصاویر عینی بیان کرد.که شعر نیمایی و سمبولیک شکل گرفت.

نیما نظریه های خود را که پیشرفته تر از اشعارش بود بیان کرد و با وجود مخالفتها بعلت بنیان علمی وفلسفی داشتن قوی راه خودش را در شاملو و اخوان و فروغ ادامه داد.که شعر سپید با محتوای مدرن که هم قافیه، ردیف و هم در وسطهای شعر وزن بریده می شد شکل گرفت.که به مرور شعر راه آزادتری پیدا کرد و شعر آزاد شعری مابین نیمایی و سپید بود.

کم کم شعر درونی تر و آزادتر و دیالوگ محورتر شد که از صورت زبانی به تخیل و محتوا  و در شعر سورئال انتزاع و... حرکت کرد که همان شعر به اصطلاح منثور ولی توام با رقص شاعرانه است.که شاعران  مدرن را مکلف به آگاهی های فلسفی، دانستن نظریه های فلسفی و ادبی و مطالعات رمانها و نمایشنامه ها، دیدن فیلم ها بیش از گذشته می کند تا از عهده جهان سیال و رقصان شعر که موسیقی زیباشناسانه آن تا ابد ادامه پیدا کند واداشت.

در پایان شاعرانی همچون دکتربسم ا..شریفی،علیرضا داودی مقدم،دکتر محمود یزدانی، دکترسیدمهدی نژاد هاشمی،دکتر اکبر کتابدا، اقای اصغر صباغ زاده، شهلا اسماعیلی، مهدی زکی زاده، دکتر شریف مجد،سلحشور،مدیر صانعی،حسین مدرسی،داود نادعلی، یاسر حجازی،سارا رجب زاده، سارا یوسفی، کیوان‌ملکی، مهسا پارسافر، فرزانه امجدی،حمید اسماعیلی، بهمن زدوار، عباس طاهری، مریم رنجبر، اشکان صامت ،احسان محصوری به شعرخوانی پرداختند.

اتمام گزارش/