آدونيس-تمام-مرزهاي-پيش-از-خود-را-ميشکند
به طور کلی فکر میکنید آدونیس امروز چه حرفی برای مخاطب جامعه ایرانی دارد؟ البته که دارد. ببینید شعر، گزارش یا وحی نیست و شاعر هم نه گزارشگر است، نه پیامبر. لذا در درجه اول باید توجه داشت که شعر، آفریده نمیشود تا مفهومی را به ما برساند. شعر در ذاتِ خود، مهندسیِ جنونآمیزِ زبان است و رسالتی جز خلقِ زیبایی و خرقِ نُرم و هنجار ندارد. موردِ خرقِ نُرم یا عدول از هنجار را هم تازه با درجاتی از تردید دارم عرض میکنم! آدونیس در ذهن و زبان به هیچ یک از شاعران معاصر ما شبیه نیست و شاید جمعِ چند شاعرِ معاصر ما باشد. فخامتِ زبانیِ او میراثی است که از گذشتگانِ خود گرفته و در شعر به کار برده و جالب است این مساله برای ما که چند دهه است متشاعرانمان بر طبلِ \فرمِ بیفرمی\! میزنند و انشاهای کودکانهشان را به نام شعر ساده و سادهنویسی به خورد خلقالله میدهند! آدونیس در حوزه ذهنی هم کمنظیر است و این کمنظیر بودن را به نقد جانِ خود خریده. در «الکتاب»، وی رندانه بر سه قرن تاریخ ِ قوم خود تاخته است و سرنوشت تلخ شعرای سلف را مطرح کرده و داد از سخن ستانده. به نظر شما مخاطب این مجموعه چه گروهی است و آیا شعرهای مجموعه برای عموم مردم قابل فهم هستند؟ امروز شعر هایی را که برای عموم مردم قابل فهم هستند تنها میتوان در آگهیهای بازرگانی سراغ گرفت! شعرهای آدونیس برای عموم مردم دشوارند چنان که بسیاری از شعرهای دیگر دشوارند، چنان که قرآن دشوار است، لذا میزانِ درک عام ملاکی برای ارزیابی و ارزشگذاری یک متن نیست. در مقدمه کتاب اشاره کردهاید که شعرهای این مجموعه به نوعی دیدگاه ایدئولوژیک آدونیس در سیر زمان است؛ همانطور که از زیرعنوان مجموعه «گذشته مکان اکنون» هم برمیآید. توضیحی هم در اینباره بدهید. آدونیس \مکان\ را در این عبارت، مردّد و محصور و سرگردان کرده میانِ گذشته و اکنون. این بارِ لغوی هم یادآور تاثیری است که او از زبانِ شاعرانه عرفا و صوفیانی چون عبدالجبّار نفّری گرفته. از دیگر سوی، «الکتاب» به نوعی فراشعر و فراتاریخ است و حوادث سه قرن از زمان رحلت پیامبر (ص) تا زمان مرگِ متنبّی را شاعرانه روایت میکند. ضمن اینکه جا به جا داستان زندگی و سفرهای متنبّی به عنوان بزرگترین شاعر عرب پس از اسلام، گفته میشود و متنبّی، قهرمان «الکتاب» است. در «الکتاب» حتی اشارات فراوان و دقیقی به تاریخ ایران شده. مازیار و بابک خرمدین و آل بویه و ... افرادی هستند که در «الکتاب» از آنها نام برده شده است. کد خبر: 584
برچسب ها: شاعر هفته