نخستین خبرگزاری شعر و تـرانه ایـران
اختصاصی تارنا
وقتی حرف‌های اضافه ی شاعر تظاهرات می کنند. «تظاهرات حرف‌های اضافه» مجموعه شعر حمیدرضا شکارسری است که به تازگی توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده و نخستین بار سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران ارایه شده است.
وقتی حرف‌های اضافه ی شاعر تظاهرات می کنند.
«تظاهرات حرف‌های اضافه» مجموعه شعر حمیدرضا شکارسری است که به تازگی توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده و نخستین بار سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران ارایه شده است.
جهان بینی شاعر از روی جلد کتاب تا آخرین حرف از آخرین شعر همه جا مشغول خودنمایی است.
مطابق دستور زبان فارسی «حرف اضافه یکی از پاره‌های سخن است که برای بیان رابطه‌ای یا برای ساختِ ساختارهای دستوری به‌کار می‌رود. حرف اضافه معنای مستقل ندارد و کاربرد آن در زبان فارسی گاهی در بنده برای نقش نماییِ کلمات پیش و پسِ خود است.» اما حروف اضافه در این مجموعه نه تنها معنای مستقل دارند، بلکه نقش اصلی و قهرمان درونی برخی از شعرها نیز هستند. به عنوان نمونه شعر زیر: «با» دست «به» را گرفته بود و پا بر زمین می کوبید «تا» مشت هایش را در هوا تکان می داد «جز» روی کول «از» نشسته بود و شعار می داد «در» پلاکاردی را بلند کرده بود: «معنای ما چه شد؟ مفهوم ما کجاست؟» ناگهان «بر» گلوله خورد سرش ترکید و حرف های همچنان بی معنا گریختند ...(ص11)
همانطور که خواندید «حرف های اضافه» نقشی فرادستوری در شعر گرفته اند و بخاطر معنای از دست رفته شان تظاهرات می کنند. در کنار این معنا، ترکیب «حرف اضافه» معنای کنایی دیگری دارد و آن حرف بی پایه و اساسی است که معمولا گوینده را به نگفتن آن دعوت می کنند و اصطلاحا می گویند : «حرف اضافه نزن!». تظاهرات نیز در کنار معنای اصلی خود، یعنی راهپیمایی دسته جمعی در اعتراض به یک پدیده اجتماعی ، معنای دیگری دارد و آن جمع سالم «تظاهر»به معنای خودنمایی است و با در نظر گرفتن معنای دوم میبینیم از یک اعتراض و از سوی دیگر دهن کجی به اعتراض در گستره ذهنی و زبانی این مجموعه وجود دارد. از این زاویه با شاعری تیزهوش سروکار داریم که با کارکردهای دوپهلوی کلمات آشناست و این رویکرد از روی جلد کتاب آغاز کرده است. دیگر قهرمان های شعرهای این مجموعه اسامی اشاره هستند. چنانچه یک شمارش و بررسی آماری در میان کلمات این مجموعه قرار بگیرد، اسامی اشاره و به ویژه «این» اشاره به نزدیک بیشترین کارکرد را نسبت به واژگان دیگر در این مجموعه دارند.
شکارسری با نگاه به دنیای پیرامون و جستجو در میان عناصر بی شمار آن یک باره یک عنصر را در مرکز توجه خود می یابد و با اشاره به آن نگرش شاعرانه خود را بیان می کند. به عنوان مثال:
این چشم مال دختر نابینای همسایه
این دستها مال برادر جانبازم
این پاها مال گدای قدیمی محل
حتی این جگر مال قناری ترسویم
این دل
اما این دل
حتی پس از مرگ
فقط مال توست
به هیچ کس اهدا نمیکنم ...(ص7) در واقع شاعر یکایک موضوعات شعرش را از میان گزینه های بی شمار دیگر جداکرده و با حرف اشاره دور یا نزدیک، آنها را در کانون توجه قرار می دهد و چنین رویکردی در اکثر شعرهای مجموعه به چشم می خورد. به نمونه های پراکنده زیر و کاربرد اسامی اشاره در آنها توجه کنید: این جاده به سمت پایان یک طرفه است (ص9)
در اولین صفحه این کیست؟ در دومین صفحه این ها کیستند؟(ص18)
در این آسمان اگر پرنده ای پر نزند با این همه آبی بیهوده چه کند؟ (ص 21)
بی تو این لاک پشت کهن سال هر ثانیه را هفته ها می کشد (ص 27)
این کلاغ چرا باید از من بترسد(ص 37)
آن تکه ابر شبیه پرنده بود یا آن پرنده شبیه تکه ابر؟ (ص 51)
از دیگر رویکردهای شکارسری در این مجموعه برانگیختن احساس اشمئزاز و حال به هم خوردگی در مخاطب با استفاده از تصاویر نامطلوب است که با آنها نگاه خواننده را به جزئیات جلب میکند. به عنوان مثال: در انتهایی ترین در گم ترین سیب درخت آرزوی دندان کرم خورده ای در دل کرم تنها شکفته بود (ص 23)
در ادامع این رویکرد با شعرهای بسیاری روبرو هستیم که واژگانی نظیر : فضله، کرم و سوسک در آنها به کار رفته است و شاعر با ارائه تمثیل های کوچک و ساده ای که هر روز بی هیچ توجهی از کنارشان می گذریم ، ما را از خطر پوسیدن و فرو ریختن دنیای پیرامون مان آگاه می کند. به بیان دیگر شکارسری شاعری ساده نویس است که با بیان ساده و دور از پیچیدگی های ذهنی و زبانی، مسائل عمیق زندگی و جامعه را مورد موشکافی و توجه قرار می دهد. «تظاهرات حرف‌های اضافه» تولید مرکز آفرینش‌های ادبی است که در شمارگان 2500نسخه منتشر شده و در این کتاب 100 شعر در قالب سپید گرد هم آمده است که مضامین و موضوعات مختلفی چون اجتماعی، سیاسی، عاشقانه و مذهبی را شامل می‌شود.
حمیدرضا شکارسری در خصوص این مجموعه و اشعاری که در آن گردآوری کرده است، می گوید: «در چند سال اخیر بیشتر کتاب‌های شعری که چاپ کرده‌ام وحدت موضوعی یا شخصیتی داشتند ولی یک سری کار هم داشتم که شامل حال این نقاط مشترک نمی‌شد که آن ها را در این اثر گردآوری کرده‌ام.» در پایان شعری از این مجموعه می خوانیم:
دستا بالا!
اطاعت
اصلا با این دست‌های خالی
مگر کاری جز دعا از ما بر می آید؟!
اصغر علی کرمی/ خرداد 96
برچسب ها: تارنا ملل اصغر علی کرمی شکارسری
