سید حسن امین: انجمن های ادبی در ایران سابقه ای طولانی دارند

به گزارش خبرگزاری شعر ایران-تارنا: سید حسن امین چرایی قدمت و پیشینگی انجمن های ادبی را  اینگونه بیان کرد: شعر هنر ملی ما ایرانیان هست به این معنا که برخلاف هنرهای هفت گانه یا نه گانه، که ممکن است بعضی از آن ها  مورد قبول اقشار مشخصی در جامعه نباشند، در رابطه با شعر اینگونه نیست.

در فرهنگ ما شعر هنری است که در میان همه ایرانیان، از لایه های مختلف جامعه چه بانوان چه آقایان، اشخاص ثروتند، افراد فقیر، مذهبی و غیر مذهبی، پیر و جوان همگی با شعر میانه ای دارند و شعر در مجالس شادی و سرور و مراسم عزا و تعزیه و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد بنابراین وجود انجمن های ادبی در میان طبقات اجتماع از قرون قدیم در ایران گسترده و رایج بوده است.

به ویژه اینکه شعر و موسیقی همزاد یکدیگر هستند و در حقیقت ما در ایران موسیقی بدون کلام نداشتیم و از این جهت است که پدر شعر فارسی خودش یک نوازنده بوده و می گوید: رودکی چنگ برگرفت و نواخت. یا فرخی سیستانی درکنار اینکه قصیده های درجه یک می سروده، یک نوازنده ماهر هم بوده و این افراد در مجالس عمومی و در بار عام پادشاهان، اشعار خود را در قالب موسیقی با نوازندگی خود یا دیگری ارائه می کردند و این مورد هم گواه این است که انجمن های ادبی سابقه ای طولانی دارند.

ایشان در ادامه سخنان خود به چگونگی شکل گیری انجمن ادبی ایران پرداخت و اذعان داشت:

اما بنیان انجمن ادبی ایران( قدیمی ترین انجمن ادبی فعال ایران) که مسئولیت آن امروز با من است از سال 1287 خورشیدی یعنی دقیقا دو سال بعد از انقلاب مشروطه نهاده شد. و من در سال 1343 پا به این انجمن گذاشتم. در سال 1343 من تنها شانزده سال سن داشتم اما با شوق فراوان به دلیل اینکه پدر و پدربزرگم در نسل های پیشین عضو این انجمن بودند، به خدمت مدیر این انجمن در آن دوران یعنی استاد محمدعلی ناصح رسیدم. استاد ناصح مدیریت انجمن ادبی ایران را پس از شاهزاده محمدهاشم میرزا متخلص به افسر از شاهزادگان قاجار که مدتی هم نایب رییس مجلس شورای ملی بود، برعهده گرفته بود.

شاهزاده افسر شاعر قطعه سرایی که ملک الشعرای بهار اعتقاد داشت پس از ابن یمین فریومدی یگانه قطعه سرای شعر پارسی افسر هست و این شاهزاده شاعر در سال 1319 یک سال قبل از حمله متفقین از دنیا رفت. و در این فاصله رجال و شخصیت های مختلفی ریاست این انجمن را برعهده گرفتند از جمله میرزا رضاخان نائینی، محمدعلی بامداد، ادیب السلطنه سمیعی، شیخ الملک اورنگ که هرکدام از این افراد برجسته در برهه ای انجمن ادبی ایران را مدیریت کردند. و بعد آن ها استاد محمدعلی ناصح که شاعر و شعر شناس و نقاد بسیار خوب ادبیات بود ابتدا به عنوان نایب و بعد رییس این انجمن رو اداره می کرد.

از زمانی که من وارد شدم و قبل از آن شخصیت های ادبی بسیاری در این انجمن پروش پیدا کردند و استعداد و ذوق شعر آن ها از مرحله بالقوه به بالفعل رسید که یکی از آن ها مهرداد اوستا بود که ایشان شاعر قصیده سرای ممتازی بود و حتی بسیاری از اساتید بزرگ دانشگاه برای یادگیری بیشتر به عنوان یک هنرجو و مثل یک دانشجو به این انجمن ادبی می آمدند که می توان از این افراد استاد دکتر خلیل خطیب رهبر و دکتر عباس کی منش استاد دانشگاه تهران را نام برد که این ها در انجمن ادبی ایران حضور داشتند و در سالیان بعد خود استاد تمام شدند.

استاد ناصح به دلیل علائقی که داشت و اشعاری که سروده بود پس از انقلاب فعالیت در ادامه راه انجمن ادبی ایران محروم ماند و انتظار می رفت که استاد خلیل خطیب رهبر مصحح کتاب تاریخ بیهقی در نثر بیایند و مدیریت انجمن را برعهده بگیرد ولی چون ایشان هم از سمت استادی دانشگاه تهران به طور اجبار بازنشسته شده بود، ذوق و شوقی نداشتند که اداره انجمن را در دست بگیرند، بنابراین انجمن به طور غیر متمرکز و گه گاهی در خانه دوستان برپا می شد تا زمانی که من به ایران برگشتم و به درخواست اعضا و دوستان قبلی انجمن ادبی ایران مسئولیت این انجمن را برعهده گرفتم و به ویژه زمانی که مجله حافظ را منتشر می کردیم، انجمن را به طور متمرکز، روزهای چهارشنبه در مرکز دائرة المعارف ایرانشناسی در دفتر مجله حافظ برگزار می کردیم.

و در این مدت علاوه براینکه شاعران اشعار خود را می خوانند، نقد شعر و تدریس مولوی شناسی و حافظ و شاهنامه نیز در نشست های انجمن ادبی برقرار بود. براین اساس انجمن ادبی ایران قدیمی ترین و رسمی ترین انجمن ادبی ایران است که از دوره قاجار تا کنون پویا بوده و هست و شاعران نامداری چون ملک الشعرای بهار، پروین اعتصامی و بسیاری افراد دیگر در این انجمن حضور پیدا می کردند.

اتمام خبر/